تاریخچه یخچال یخچال فریزر میکرو پارس
16 آذر 1404
1 ساعت زمان مطالعه
خچال یا یخدان دستگاهی است که از یک وسیله سردکننده به همراه یک عایق حرارتی و سازوکاری برای انتقال گرما از داخل این محفظه به بیرون تشکیل میشود. از یخچال برای خنک نگهداشتن مواد غذایی، داروها و دیگر چیزهای فاسد شدنی استفاده میشود. یخچالها از دیرباز تاکنون تغییرات بسیاری را به خود دیدهاند. از یخچالهای طبیعی گرفته تا یخچالهای دستساز زیرزمینی و بعدها یخچالهای نفتی و گازی و عموم یخچالهای امروزی که با جریان الکتریسیته کار میکنند.
بشر از دیرباز برای حفظ مواد غذایی از چشمهها، چاهها یا غارهای زیرزمینی استفاده میکرد.[۱] آبانبار و یخدان برای نگهداری آب یخ در تابستانها به کار میرفتهاند.
ایرانیان باستان از نخستین کسانی بودند که نوعی کولر را با استفاده از اصول سرمایش تبخیری و خنککننده تابشی به نام یخچال اختراع کردند. این مجموعهها از فضاهای ذخیرهسازی زیرزمینی، یک ساختار گنبدی روی زمین با عایق ضخیم و مجهز به بادگیر و مجموعه قنات استفاده میکردند.[۲][۳]
در قرن ۱۱ میلادی دانشمند ایرانی ابن سینا، مبرد را اختراع کرد که برای چگالش پیوند بخارهای آروماتیک بکار میرود.[۴][۵] اینکار گامی بزرگ در تکنولوژی تقطیر بود و او از آن برای تقطیر بخار استفاده کرد.[۶]
در دوران مدرن، قبل از اختراع یخچال برقی مدرن، از یخخانهها و جعبههای یخ در بیشتر سال استفاده میشد. زمانی که در نزدیکی دریاچههای آب شیرین قرار میگرفتند یا در زمستان مملو از برف و یخ بودند، زمانی بسیار رایج بودند. امروزه نیز از وسایل طبیعی برای خنک کردن غذاها استفاده میشود. در دامنههای کوه، رواناب حاصل از ذوب شدن برف راه مناسبی برای خنک کردن نوشیدنیها است و در طول زمستان میتوان شیر را برای مدت طولانیتری فقط با نگهداری آن در فضای باز، تازه نگه داشت. کلمه «یخچال» حداقل در قرن هفدهم مورد استفاده قرار گرفت.[۷][۸]
نخستین یخچال مصنوعی شناختهشده در ۱۷۴۸ میلادی بهدست ویلیام کولین در دانشگاه گلاسگو رونمایی شد.[۹] اولیور ایوانس، مخترع آمریکایی، که به عنوان پدر یخچال شناخته میشود، مخترع یخچال بخار فشردهاست، با این وجود او دستگاهی که بتواند فرایند مربوط را طی کند نساخت.[۱۰] در سال ۱۸۳۴ میلادی، ژاکوب پرکینز با تغییر در طرح اولیهٔ ایوانس توانست نخستین یخچال جهان را بسازد و.[۱۱] جان گوری، یک مخترع آمریکایی اهل فلوریدا، نخستین یخچال مکانیکی را در ۱۸۴۱ میلادی بر پایهٔ طرح ایوانس ساخت که از آن برای ساختن یخ برای خنک نگاهداشتن مبتلایان تب زرد استفاده میکرد.[۱۲] در ۱۸۵۳ نخستین یخچالی که میتوانست روزانه یک تن یخ تولید کند توسط یک استاد آمریکایی به ثبت رسید.[۱۳]